Wanneer iemand getroffen wordt door een ernstige aandoening, ervaart deze persoon vaak ten volle hoe waardevol een goede gezondheid is. Deze wil er dan alles aan doen om die gezondheid terug te winnen. Gelukkig beschikt de geneeskunde over veel mogelijkheden om ziekten te genezen of te stabiliseren. Maar deze mogelijkheden zijn ook niet onuitputtelijk en vroeg of laat komt men in een situatie waarbij het levenseinde in zicht komt.
Praten over ons eigen levenseinde, of dat van iemand die ons zeer genegen is, is moeilijk. Toch slagen steeds meer mensen erin dit tijdig bespreekbaar te maken. Meer dan vroeger hebben mensen vragen en wensen over hun levenseinde. Zelfs als iemand zich in een gezonde toestand bevindt, kan deze, conform de huidige wetgeving, een wilsverklaring neerschrijven met betrekking tot een aantal levenseindebeslissingen. Vroegtijdige zorgplanning komt daardoor meer in beeld. Maar over een aantal begrippen in de gezondheidszorg betreffende het levenseinde bestaat veel onduidelijkheid, zelfs verwarring en vaak voorkomende misverstanden.
Over een aantal begrippen in de gezondheidszorg betreffende het levenseinde bestaat veel onduidelijkheid, zelfs verwarring en vaak voorkomende misverstanden. Het AZ Sint-Maria maakte daarom een brochure rond de vroegtijdige zorgplanning. Hierin verduidelijken we een aantal termen en we kaderen deze ook binnen een ruimer geheel aan levenseindezorg en vroegtijdige zorgplanning.
Roept deze brochure vragen bij u op, aarzel dan niet om een zorgverlener hierover aan te spreken. Je kan ook bij het Palliatief Support Team van het ziekenhuis terecht via:
• 02 363 62 59 (psycholoog)
• 02 363 63 29 (verpleegkundige).
De term ‘zorg’ in deze brochure is niet beperkt tot lichamelijke/strikt medische zorg, maar omvat ook psychologische, sociale en spirituele domeinen van zorg. Deze visie op zorg is ontstaan binnen de palliatieve zorg en is ook het meest zichtbaar als de grenzen van de medische wetenschappen zich tonen. Dankzij de euthanasiewet, de wet over palliatieve zorg en de wet over de rechten van de patiënt (alle drie gepubliceerd in 2002) krijgt de patiënt meer inspraak in zorgprocessen en zelfbeschikkingsrecht in België.
Deze brochure wil zorgprocessen en beslissingsmogelijkheden bij zorg rond het levenseinde verhelderen zodat de patiënt weet hoe deze wetten in de zorgpraktijk verlopen.
Het AZ Sint-Maria Halle ziet als ideaal voor ethisch goede zorg dat zorgbeslissingen best in dialoog genomen worden tussen zorgverlener, patiënt en zo mogelijk en wenselijk ook met zijn naaste omgeving, zonder afbreuk te willen doen aan de bovenvermelde patiëntenrechten.
Heldere, duidelijke en volledige communicatie binnen elke zorgrelatie is een voorwaarde voor warme, gepersonaliseerde zorg. Maar in de realiteit van ziek-zijn en de praktijk van zorgverlening ontbreekt het vaak aan tijd en mogelijkheden om dit steeds op ideale wijze uit te voeren. Deze brochure wil daarom, naast informatie over zorg en beslissingen bij het levenseinde, patiënten en zorgverleners aanmoedigen om ook de nodige tijd te nemen voor een heldere communicatie en voldoende aandacht te geven aan wederzijds vertrouwen in elke zorgrelatie.
Vroegtijdige zorgplanning betekent dat men stilstaat bij huidige behandelingen en nadenkt over toekomstige zorg. Voor kwalitatief hoogstaande en ethisch goede zorg is een goede communicatie en dialoog tussen zorgverlener, patiënt en zijn naaste omgeving essentieel. Omdat de realiteit van zorgverlening en de ernst van ziekte bij een acute ziekenhuisopname voldoende tijd voor dialoog en communicatie vaak bemoeilijkt, is een vroegtijdige zorgplanning belangrijk. Bovendien kan een patiënt gemaakte afspraken en genoteerde wensen nadien in dialoog met dezelfde of andere zorgverleners steeds wijzigen of intrekken naarmate de patiënt zijn gezondheidstoestand anders beleeft.
Meer tekst en uitleg lees je in onderstaande brochure 'Beslissingen bij het levenseinde'